{
    "title": "Katran Ne İşe Yarar",
    "image": "https://www.neiseyarar.gen.tr/images/katran-ne-ise-yarar.jpg",
    "date": "19.01.2024 12:50:42",
    "author": "hacer atalan",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Katran ne işe yarar;</b> katran kömür, ağaç, kemik ve diğer natürel nesnelerin damıtılması yöntemiyle elde edilen aşırı derecede koyu rengi olan bir yağ türüdür. Bütün katranların elde edilmesi esnasında natürel nesneler havasız alanlarda dışarıdan uygulanan kuvvet ile ısıtılmaktadır. Katranlar üzerinde yapılan incelemede iki tür katran bulunmuştur. Bunlar çam ağacından elde edilen ağaç katranı ve kömür katranıdır.</div><div><br></div><div><b>Katran Çeşitleri</b></div><div><br></div><div><b>Kömür katranı:</b> Rengi siyahtır, naftaline benzer bir kokusu olan ve yakıcı tadı olan yarı katı haldeki bir bileşendir. Kömür katranının ekonomik değeri büyüktür. Cevher kömürünün damıtılmasıyla elde edilmektedir. Kömür katranı asit, alkali ve çözücülerle iyileştirilerek damıtılır ve 200 bileşik maddeye ayrılır. Bu bileşikler patlayıcı, mikrop öldürücü, tat verici şey, boya ve ahşap koruyucu gibi muhtelif maddelerin imalatında kullanılmaktadır. Patlayıcı özelliği olan katran, tehlikeli maddeler sınıfında yer almaktadır. Katranın alkol ve eter içerisinde çözündüğü bilinmektedir. Günümüzde boyalar ve çeşitli plastik maddelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda ulaşımı sağlamak için yola dökülen asfaltların tamamında kömür katranı kullanılmaktadır. Sızdırmazlık özelliğinin yüksek olmasından dolayı çoğu yerde izolasyonda kullanılmaktadır.</div><div><br></div><div><b>Ağaç katranı:</b> bu katran akışkan, yapışkan, dirayetli kokulu ve koyu kahve senkronda gibi özellikleri vardır. İnce katmanları yarı saydam durumundadır. Kaynama noktası 240-400 santigrat derece, özgül kütlesi 1.03- 1.07'dir. Isıtılması sonucunda elde edilen buharının yanma ısısı 54,4 santigrat derecedir. Patlayıcı özelliği bulunan ağaç katranının insan sağlığını olumsuz yönde etkileyici ve zehirleyici etkisi bulunmaktadır. Alkol ve su içerisinde çözünme özelliği vardır. Özellikle cila ve boya üretiminde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Sızdırmazlık özelliğinden dolayı, kırsal kesimlerde uyuz olan köpeklerin iyileştirilmesinde kullanılır. Uyuz yarasının olduğu yere katran sürülerek yaranın hava ile teması kesilerek iyileştirilmesi sağlanır.</div><div><br></div><div>Sert ağaçların uçucu kısımları ortalama %3-4 metil alkol, %81 su, %6-8 asetik asit, %7 katran ihtiva ederler. Katran ise yağ asitlerini, ketonları, alkolleri, esterleri, fenolleri ve fenollerin metil eterlerini ve yağları ihtiva eder.</div>"
        }
    ]
}