Kablo ne işe yarar, Kablo: elektriği ileten, iki elektrik cihazını birbirine bağlayan, yalıtılmış, bir veya birkaç damardan oluşan, iletken bir araçtır. İletkenler ihtiyaca göre bakır veya alüminyumdan yapılan tek tel ya da ince tellerden oluşan, örgü tel olur. Aynı miktarda akımı taşıyaması için alüminyum kablonun bakıra gore 1/2 çap daha büyük olması gerekir.
Genelde yüksek gerilim taşıyan havai hatlarda alüminyum, yer hatlarında bakır tercih edilir. Havai hatlarda kendi ağırlığının yanında ayrıca üzerinde oluşabilecek don, kar ağırlığını ve rügardan oluşabilecek gerilimi taşıyabilmesi için çelik örgü ile güçlendirilir.
Kablonun yapısı
Kablo yapıları, bazı özel kablolar dışında genelde iki kısımdan oluşur. İletken ve yalıtkan kısımlar İletken kısım; Enerjiyi ileten, bir veya çok telli yalıtılmamış olan tel veya tel demetidir İletkenler genellikle bakır ve alüminyum metalinden yapılır.
Kablo üretiminde kullanılan iletkenler;
- Cu: bakır.
- SnCu: kalaylı bakır.
- AgCu: gümüş kaplı bakır.
- CCS: bakır kaplı çelik tel.
- CCA: bakır kaplı alüminyum tel.
- AL/A: alüminyum tel.
Yalıtkan kısım; elektrik enerjisinin dışarı geçmesini ve tehlike oluşmasını önleyen maddedir Yalıtkanlık için genelde termoplastik yalıtkanlar lastikler ve kâğıt kullanılır. Ayrıca yalıtkan olarak zırhlama yapılır. Zırhlama: araya konan kılıf, dolgu veya değişik bir maddeye uygulanır.
Zırhlama, mekanik koruma sağlar. Mekanik koruma darbe, ezilme, kesilme, kemirgen gibi dış etkilerden korur. Ayrıca ekran ve topraklamayı da destekler. (Ekranlama; temiz bir sinyal iletimi sağlar.)
Kablo ne işe yarar, kullanım alanları nelerdir?
Kablo enerji iletiminin ayrılmaz parçası olması nedeniyle, elektrik enerjisi ilteminden telefon, tv sinyal iletimine kadar yapılış özelliklerine göre birçok alanda kullanılır.
Kabloların sınıflandırılması
Kablolar, kullanım amacına, işletmenin koşullarına, tesislerin çeşidine ve yapımında kullanılan yalıtkan ve iletken cinsine göre sınıflandırılır.
Kullanılış amacına göre;
- Enerji kabloları
- Sinyal ve kumanda kabloları
- Telefon kabloları
- İşletme koşullarına göre:
- Yüksek kapasiteli Ağır işletme kabloları
- Düşük kapasiteli Hafif işletme kabloları
- Tesis özelliğine göre:
- Sabit tesis kabloları
- Hareketli tesis kabloları
- Yalıtkan kılıfa göre:
- Termoplastik yalıtkanlı kablolar
- Lastik yalıtkanlı kablolar
- Kâğıt yalıtkanlı kablolar
Kablo üzerindeki tanımlar
Kablodaki tanımlar genelde yapısı ile ilgili küçük bilgiler verir, bazen de yapıyı tam olarak anlatır. Standart tesisat kablolarında kendine özgü birtakım uygulamalar bulunur. Buna benzer kontrol kabloları, data, telefon kabloları, bazı koaksiyel kabloların üzerindeki harf veya kelimelerden kullanımları ile ilgili anlamlar çıkartabiliriz Kablo tanımlamalarının oluşmasında 3 temel etken vardır:
- Standart etkiler.
- Sektörel etkiler.
- İşletmeye özgü tanım ve kodlama
